Chrześcijanie na całym świecie rozpoczynają w czwartek obchody Triduum Paschalnego. Kościół wspomina tym samym najważniejsze wydarzenia w historii zbawienia: ustanowienie Eucharystii, mękę i śmierć Chrystusa oraz Jego zmartwychwstanie.

Historia Triduum

Wielki Tydzień, którego częścią jest Triduum Paschalne, był świętowany dopiero od IV wieku, a samo Triduum Paschalne zastąpiło Triduum Sacrum, obchodzone do 1929 roku. Ostatnie trzy dni upamiętniające Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego przypominają trzy etapy jednego wydarzenia - zwycięstwa Chrystusa nad grzechem i śmiercią. Pierwsi chrześcijanie świętowali Misterium Paschalne co tydzień, podczas niedzielnej Eucharystii. Później zaczęto bardziej akcentować doroczny obchód Paschy, który dokonywał się w liturgii Nocy Paschalnej.

O trzech dniach mówił już św. Augustyn, opisując zwyczaje z przełomu IV i V wieku. Mówił o Świętym Triduum, a mianowicie o dniu śmierci Chrystusa (Wielki Piątek), jego odpoczynku w grobie (Wielka Sobota) i jego Zmartwychwstaniu w Noc i Dzień Niedzieli Paschalnej.

W czasach Amalariusza z Mesu, w IX wieku, przyjęto rozpoczynanie Triduum Paschalnego już w Wielki Czwartek. Reforma posoborowa wróciła do pierwotnego zwyczaju obchodzenia Triduum Paschalnego, przywracając centralne miejsce Nocy Paschalnej.

Żydowska tradycja

Chrześcijańskie Święta Wielkanocne nawiązują do Paschy - największej uroczystości religii żydowskiej, obchodzonej na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej.
Słowo Pascha, w jidysz Pajsoch, w tłumaczeniu na język polski oznacza przejście - odnosi się do przejścia Chrystusa ze śmierci do życia, które dokonało się w momencie powstania z martwych w Wielką Noc.

Pamiątka Odkupienia

W tradycji Kościoła rzymskokatolickiego triduum rozumie się jako trzy fazy misterium Odkupienia. Etap pierwszy - pożegnalna uczta, czyli Ostatnia Wieczerza oraz zapowiedź ofiary, etap drugi - wydarzenia Wielkiego Piątku, zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu, etap trzeci - spoczynek w grobie i cud zmartwychwstania.

Obchody Paschalnego Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczynają się wieczorną mszą świętą Wieczerzy Pańskiej, celebrowaną w Wielki Czwartek, kończą zaś - nabożeństwem nieszporów, odprawianym w Niedzielę Wielkanocną.
W czwartek kapłani odprawiają nabożeństwo we własnej intencji, obchodząc tym samym Dzień Księdza.

Wielki Czwartek-Ostatnia Wieczerza

Podczas Mszy Świętej wspomina się wydarzenia z wieczernika, ustanowienie Eucharystii oraz sakramentu kapłaństwa. Nawiązują do tego czytania z Księgi Wyjścia, z Pierwszego Listu św. Pawła do Koryntian i z Ewangelii św. Jana. Pierwsze czytanie jest o święcie Paschy i spożyciu baranka - jest to nawiązanie do Ostatniej Wieczerzy, którą odbył Jezus wraz ze swoimi uczniami. Święty Paweł przypomina słowa Jezusa, które wypowiedział podczas Ostatniej Wieczerzy: To jest ciało moje za was wydane, czyńcie to na moją pamiątkę … Ten kielich jest Nowym Przymierzem we krwi mojej czyńcie to ile razy pić będziecie na moją pamiątkę… W ten sposób Chrystus ustanowił Eucharystię, a przewodzić jej będą ci, którzy przez modlitwę i włożenie rąk w sposób szczególny uczestniczyć będą w jedynym kapłaństwie Jezusa Chrystusa. Ewangelia zaś przypomina nam umycie nóg apostołom. Ten, którego uczniowie nazywali Nauczycielem i Panem, uniżył się do czynności, którą zwykle czynił sługa i polecił, aby i apostołowie czynili podobnie. Po uroczystości przenosi się Najświętszy Sakrament do ołtarza adoracji. Tabernakulum zostaje opróżnione i otwarte, ołtarz całkowicie obnażony, wchodzimy w czas Bożej męki.

Ulubione